Obezite, sarı nokta hastalığının gelişme riskini artırabilen önemli bir faktördür. Aşırı kilo, retina hücrelerine zarar veren oksidatif stresi ve iltihabi süreçleri tetikler.
Vücutta biriken yağ dokusu, damar sağlığını olumsuz etkileyerek retina kan akışını bozabilir. Bu durum, sarı nokta bölgesindeki hücrelerin beslenmesini engeller.
Obez bireylerde metabolik sendrom ve tip 2 diyabet sık görülür. Bu hastalıklar, retina üzerinde ek yük oluşturarak makula dejenerasyonu riskini artırır.
Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve kilo kontrolü, obezite kaynaklı sarı nokta hastalığı riskini azaltmak için etkili önlemler arasında yer alır.
Sarı Nokta Hastalığı ve Obezite İlişkisi
Sarı nokta hastalığı, genellikle yaşlılarda görülen ve merkezi görme kaybına neden olan bir göz hastalığıdır. Sarı nokta, gözün arkasındaki retinada yer alan ve gözün merkezinde bulunan bir alanı ifade eder. Bu alan, gözdeki detaylı ve renkli görüntülerin algılandığı yerdir.
Obezite ise, vücutta aşırı miktarda yağ birikmesi sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Obezite, kalp hastalığı, diyabet, yüksek tansiyon, inme ve diğer birçok sağlık sorununun riskini artırır.
Sarı nokta hastalığı ve obezite arasındaki ilişki, son yıllarda yapılan araştırmalarla daha iyi anlaşılmaya başlanmıştır. Bazı araştırmalar, obezitenin sarı nokta hastalığı riskini artırdığını göstermiştir. Bunun nedeni, obezitenin vücuttaki inflamasyon seviyelerini artırması ve bu inflamasyonun gözlerde de hasara neden olması olabilir. Ayrıca, obezitenin neden olduğu insülin direnci ve diyabet, sarı nokta hastalığı riskini artırabilir.
Bununla birlikte, obezitenin sarı nokta hastalığı riskini artırmasına rağmen, bazı araştırmalar obezitenin tedavi edilmesinin sarı nokta hastalığına karşı koruyucu bir etkisi olabileceğini göstermektedir. Obezitenin tedavisi, kilo kaybı ve düzenli egzersiz gibi yaşam tarzı değişikliklerini içerir. Bu değişiklikler, inflamasyon seviyelerini azaltabilir ve gözlerdeki hasarı önleyebilir.
Günümüz modern tıp teknolojileri sayesinde obezitenin sarı nokta hastalığı riskini artırabileceği artık kesin olarak bilinmektedir. Bu nedenle, obezite ile mücadele etmek, sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemek ve düzenli olarak göz doktoruna gitmek, sarı nokta hastalığı riskini azaltmak için önemlidir.
Sarı Nokta Hastalığı Üzerinde Etkili Olan Diğer Faktörler Nelerdir?
Sarı nokta hastalığı, yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan bir durumdur ve genellikle 50 yaşın üstündeki insanları etkiler. Ancak, bazı faktörler sarı nokta hastalığının ortaya çıkma riskini artırabilir.
- Yaş: Yaşlanma, sarı nokta hastalığının en önemli risk faktörüdür. Hastalık genellikle 50 yaşın üstündeki insanlarda ortaya çıkar ve yaş ilerledikçe hastalık riski artar.
- Genetik Faktörler: Sarı nokta hastalığının genetik yatkınlığı olduğu düşünülmektedir. Ebeveynlerinden sarı nokta hastalığı olan kişiler, diğer insanlara göre daha yüksek bir risk altındadır.
- Sigara İçmek: Sigara içmek, sarı nokta hastalığının ortaya çıkma riskini artırabilir. Sigara içenlerin, sigara içmeyenlere göre sarı nokta hastalığına yakalanma riski daha yüksektir.
- Diyet: Sağlıklı bir diyet, sarı nokta hastalığı riskini azaltabilir. Özellikle antioksidanlar, omega-3 yağ asitleri ve A, C, E vitaminleri açısından zengin gıdalar tüketmek, hastalığın ortaya çıkma riskini azaltabilir.
- Cinsiyet: Kadınların, erkeklere göre sarı nokta hastalığına yakalanma riski daha yüksektir.
Tüm bu bilgilere dayanarak obezitenin sarı nokta hastalığını doğrudan tetiklemese de, bu hastalığın gelişmesinde önemli bir risk faktörü olarak bilindiği söylenebilir. Obezitenin önlenmesi veya tedavi edilmesi, bu hastalığın gelişme riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Bu nedenle, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve ideal kilonuzu korumak, hem obezite hem de sarı nokta hastalığı gibi diğer sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Bunun yanında sarı nokta hastalığının oluşmasında doğrudan ya da dolaylı yoldan etkili olabilen bir takım başka faktörler de vardır. Tüm bu faktörlerden korunmak ve gerekli önlemleri almak hastalığa yakalanma riskini azaltabilir ve hastalığa sahip kişilerin semptomları daha hafif yaşamasına sebep olabilir.
Tedavi seçeneği olmayan ileri evre sarı nokta hastası eğer katarakt ameliyatı olmadıysa teleskopik mercek ameliyatı görmesini artıran bir tedavi yöntemi olabilir. Yeni nesil göz içi teleskopik lensler sayesinde görme merkezinde oluşan görüntüyü yaklaşık x3 kat büyüterek daha geniş bir alanda görüntü oluşmasını sağlar. Bu sayede hastanın merkezde var olan kör noktası daha küçük bir alan kaplamış olur. Hasta göremediği ayrıntıları, büyümüş görüntü sayesinde kör noktanın etrafından görebilir hale gelir.
Konu hakkında detaylı bilgi almak için “Sarı Nokta Hastalığında Gelişme: Yeni Nesil Göz İçi Teleskopik Lensler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Kaynakça: Ellis, R. W., & Law, F. W. (1941). Infantilism, obesity and retinal dystrophy: AForme Fruste’of the Laurence-Moon-Biedl syndrome. Archives of Disease in Childhood, 16(86), 105.
Prof. Dr. Tansu Erakgün, 1968 İzmir doğumludur. 1992’de Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuş, göz hastalıkları uzmanlığını 1997’de tamamlamıştır. Belçika ve Almanya’da retina hastalıkları ve vitreoretinal cerrahi eğitimi almıştır. 2004’te doçent, 2010’da profesör unvanını almıştır. Retina cerrahisi için geliştirdiği cerrahi cihazlar dünya çapında kullanılmaktadır. Diyabetik göz hastalıkları, retina hastalıkları ve göz travmaları alanlarında uzmandır. 2016’dan beri İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi’nde göz doktoru olarak görev yapmaktadır.
