Katarakt, gözdeki lensin bulanması sonucu oluşan bir durumdur ve genellikle yaş ilerledikçe gelişir. Bu bulanma, görme kalitesini bozar ve zamanla artan şiddette görme bozukluğuna neden olabilir. Katarakt genel kanı olarak göz bebeğinin arkasında bireyin görme eylemini gerçekleştirmesine yarayan merceğin zarar görerek işlevini kaybetmesi sonucu görme kaybına ve bazı durumlarda tamamen görme özelliğinin kaybedilmesine neden olan bir hastalıktır.
Genellikle ilerleyen yaşlarda ortaya çıktığı bilinmektedir. Katarakt aslında gözün yaşam boyunca sağlıklı olarak kullanılabileceği ömrünün sonlarına yaklaşılması sonucu doğal süreçler dahilinde oluşabilen bir hastalıktır. İlerleyen yaşlarda genellikle doğal süreçle ortaya çıkabilir. Yaşam boyunca maruz kalınan çeşitli dış faktörler de kataraktın ortaya çıkmasını hızlandırabilir veya doğrudan kataraktı oluşturan etkenler olabilir.
Katarakt sorununun tespit edilebilmesi için uzman doktorlarca dikkat edilen bazı karakteristik sorunlar mevcuttur. Katarakt gözlemlenirken genellikle şu belirtiler bireyde aranmaktadır:
- Bulanık veya kirli görme: Kataraktın yaygın belirtilerinden biri bulanık veya kirli görmedir. Bu bulanma, lensin içindeki protein tabakalarının birikmesi sonucu oluşur ve görüşü bozar.
- Gündüz ışığında fazla parlama: Gündüz ışığında fazla parlama, kataraktın bir başka belirtisidir. Lensin bulanması nedeniyle ışığın göze ulaşması zorlaşır ve göz çevresinde artan ışık parlaması oluşabilir.
- Renklerin solması: Renklerin solması da kataraktın bir belirtisidir. Lensin bulanması nedeniyle, gözün renkleri doğru algılaması zorlaşır ve renkler solabilir. Bu belirti, görme kalitesini bozar ve insanların düzgün olarak renkleri ayırt etmelerine engel olabilir.
- Gece görüşünde zorluk: Lensin bulanması nedeniyle gece ortamında ışıkların saçılması ya da çok parlak olarak algılanması sonucu görüş bozulabilir. Bu, gece araba kullanma sırasında güvenliği tehlikeye atabilir ve zamanla daha da kötüleşebilir.
- Televizyon veya ekranlarda görme zorluğu: Televizyon veya ekranlarda görme zorluğu da kataraktın bir belirtisidir. Lensin bulanması nedeniyle ekranlardaki yazıların ve resimleri net olarak görülmesi zorlaşır. Bu belirti, okuma veya televizyon izleme gibi aktiviteler sırasında daha da belirgin olabilir.
- Okuma veya çalışma gibi aktivitelerde görme zorluğu: Lensin bulanması nedeniyle, uzak veya yakın obje ve yazıların net olarak görülmesi zorlaşır. Bu belirti, özellikle okuma veya çalışma gibi aktiviteler sırasında daha da belirgin olabilir.
- Bireysel nesnelere odaklanma zorluğu: Lensin bulanması nedeniyle, belirli nesnelere odaklanmak ve net görmeniz zorlaşır. Bu belirti, özellikle okuma veya çalışma gibi aktiviteler sırasında daha fazla hissedilebilir.
Katarakt Nasıl Tedavi Edilir?
Katarakt tedavisi, hastalığın özellikle ilerleyen yaşlarda genellikle görülmesi nedeniyle halk arasında da adı bilinen bir hastalıktır. Katarakt tedavisinde bilinen etkili yöntem katarakt cerrahisi yöntemiyle ameliyat tedavisidir. Tedavinin uygulanması öncesinde uzman bir doktor tarafından muayene gerçekleştirilir ve tedavinin aşamaları devam ettirilir. Tedavi aşamaları genel hatlarıyla şu şekildedir:
- Göz muayenesi: İlk olarak kataraktın varlığının ve seviyesinin belirlenmesi için göz muayenesi yapılır.
- Ameliyat seçimi: Kataraktın şiddetine ve hastanın ihtiyaçlarına göre ameliyat seçimi yapılır. Genellikle lens değiştirme ameliyatı (katarakt cerrahisi) yapılır.
- Ameliyat hazırlığı: Ameliyat öncesi gözle ilgili tüm testler yapılır ve hasta ameliyat için hazır hale getirilir.
- Anestezi: Katarakt cerrahisi genellikle damla anestezisi ile yapılır.
- Lens değiştirme: Bulanmış lens çıkarılır ve yerine net bir lens yerleştirilir.
- İyileşme süreci: Ameliyat sonrası hasta gözlerini kapatması ve göz bandajı kullanması gerekir. İyileşme süreci birkaç gün içinde tamamlanır ve hasta normale dönebilir.
Tedavi süreci genel aşamaları ile bu şekilde olsa da tedavinin gidişatı ve hastanın ek prosedür ihtiyacına göre farklılık gösterebilir. Doğru bilgi bu alanda uzman doktorlarca net bir şekilde verilebilecektir.
“Bu sayfada yer alan ifadeler bağlayıcı ve tedavi maksadıyla kullanılmaya uygun değildir. Sağlık sorununuzun tedavisi için kendinize en uygun tedavinin geliştirilmesi için sağlık kuruluşlarından ve uzman hekimlerden bilgi alınız.”
Kaynakça: Brenner, M. H., Curbow, B., Javitt, J. C., Legro, M. W., & Sommer, A. (1993). Vision change and quality of life in the elderly: response to cataract surgery and treatment of other chronic ocular conditions. Archives of Ophthalmology, 111(5), 680-685.
Prof. Dr. Tansu Erakgün, 1968 İzmir doğumludur. 1992’de Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuş, göz hastalıkları uzmanlığını 1997’de tamamlamıştır. Belçika ve Almanya’da retina hastalıkları ve vitreoretinal cerrahi eğitimi almıştır. 2004’te doçent, 2010’da profesör unvanını almıştır. Retina cerrahisi için geliştirdiği cerrahi cihazlar dünya çapında kullanılmaktadır. Diyabetik göz hastalıkları, retina hastalıkları ve göz travmaları alanlarında uzmandır. 2016’dan beri İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi’nde göz doktoru olarak görev yapmaktadır.
