Kornea nakli, görme yeteneğini geri kazandırmak ve göz sağlığını yeniden tesis etmek amacıyla uygulanan önemli bir cerrahi prosedürdür. Kornea, gözün ön bölümünde bulunan şeffaf bir doku tabakasıdır ve net bir görüş için gereklidir. Kornea, çeşitli nedenlerle hasar gördüğünde veya hastalandığında, kornea nakli bir seçenek olabilir. İşte kornea nakli ve uygulama alanları hakkında önemli bilgiler:
Kornea Nakli Nedir?
Kornea nakli, donörden sağlıklı bir kornea dokusunun alınıp, hasarlı veya hastalıklı kornea dokusu yerine nakledilmesi işlemidir. Bu cerrahi prosedür, görme kaybına neden olan kornea hastalıkları, yaralanmalar veya enfeksiyonlar gibi durumlarda kullanılır. Nakil işlemi, uygun donör kornea seçimi, nakil sürecinin yönetimi ve hastanın sonrasında düzenli takibi gerektirir.
Kornea Nakli Hangi Durumlarda Yapılır?
Kornea nakli, çeşitli durumlarda uygulanabilir ve genellikle şu koşullar altında yapılır:
Kornea Hastalıkları: Kornea, çeşitli hastalıkların etkilediği bir yapıdır. Örneğin, keratokonus gibi hastalıklar korneanın şeklini bozabilir ve net bir görüşü engelleyebilir. Kornea nakli, bu tür hastalıkların ilerlemesi durumunda düzelme sağlayabilir.
Korneal Yaralanmalar: Kornea yüzeyi, travmatik yaralanmalar veya yanıklar nedeniyle zarar görebilir.Kornea nakli, göz yaralanmaları nedeniyle kaybedilen kornea dokusunun yeniden oluşturulması ve görme fonksiyonunun geri kazanılması amacıyla uygulanan bir cerrahi işlemdir.
Korneal Ülserler: Kornea tabakasında gelişen ve genellikle enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıkan yaralardır. Bu ülserler, kornea dokusunu etkileyebilir ve sonuç olarak görme kaybına yol açabilirler. Kornea nakli, iyileşmeyen veya ciddi ülserlerin tedavi edilmesinde bir seçenek olarak düşünülebilir.
Kalıtsal Kornea Bozuklukları: Doğuştan gelen bazı genetik hastalıklar, korneanın etkilenmesine yol açabilir. Bu durumda, kornea nakli, doğal korneayı sağlıklı bir kornea ile değiştirerek görme yeteneğinin iyileştirilmesine katkı sağlayabilir.
Kornea Naklinde Hangi Yöntemler Kullanılır?
Kornea nakli, farklı yöntemler ve teknikler kullanılarak gerçekleştirilebilir. Bu yöntemler, nakledilen kornea dokusunun ne kadarının veya hangi katmanlarının yerine konulacağına bağlı olarak değişir. İşte kornea naklinde kullanılan bazı temel yöntemler:
Penetrasyon (Tam) Kornea Nakli: Bu yöntemde, hasta kornea dokusunun tamamıyla çıkarılır ve bir donör kornea tam olarak yerine konur. Bu yöntem, korneanın tüm katmanlarını yenileyerek kullanılır.
Ön Tabaka (Epitel) Nakli: Korneanın yüzey tabakası olan epitelin nakledilmesiyle gerçekleştirilen bir yöntemdir. Bazı yüzeysel kornea hastalıklarında kullanılır ve sadece epitelin değiştirilmesini gerektirir.
Orta Tabaka (Stroma) Nakli: Korneanın orta tabakası olan stromanın nakledilmesiyle gerçekleştirilen bir yöntemdir. Bu yöntemde, hasarlı veya hastalıklı stroma çıkarılır ve donör stroma yerine konur.
Lameller Nakil Teknikleri: Özel durumlarda, Descemet zarı endotelyal keratoplasti (DMEK) ve Descemet membran endotelyal keratoplasti (DMEK) gibi lameller nakil teknikleri kullanılabilir. Bu teknikler, sadece kornea iç tabakalarının nakledilmesini sağlar.
Kornea Nakli Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kornea nakli sonrası hastaların iyileşme sürecini desteklemek ve başarılı sonuçları sağlamak için dikkat edilmesi gereken bazı faktörler bulunur. Bu faktörler, nakil sonrası takip, ilaç kullanımı ve yaşam tarzı alışkanlıklarını içerir. Kornea nakli sonrası dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
Düzenli Takip: Bu takipler, cerrahi işlemin ilerlemesini ve korneanın sağlıklı bir şekilde entegre olmasını değerlendirmek için gereklidir. Ayrıca, olası komplikasyonları erken teşhis etme ve tedavi etme fırsatı sağlar.
İlaç Kullanımı: Kornea nakli sonrası, nakledilen kornea dokusunun reddini önlemek için bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılır. İlaçların düzenli ve zamanında kullanımı, naklin başarılı olmasına ve rejeksiyon riskinin azalmasına yardımcı olur.
Göz Hijyeni: Kornea nakli sonrası, göz hijyenine büyük özen göstermek önemlidir. Gözleri temiz tutmak, enfeksiyon riskini azaltır. Doktorun önerdiği göz damlalarını düzenli olarak kullanmak, göz sağlığını korur.
Aktif Yaşam Tarzı: Kornea nakli sonrasında, aşırı fiziksel aktivitelerden kaçınmak önemlidir. Göz travması riskini azaltmak için doktorun önerilerine uymak gerekir.
Güneş Koruması: Güneşin zararlı UV ışınlarına karşı gözleri korumak için güneş gözlüğü kullanmak önemlidir. Gözleri güneşten korumak, iyileşme sürecini hızlandırabilir.
Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, kornea nakli sonrası genel sağlığı iyileştirebilir. Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve sigara içmemek, iyileşme sürecini destekleyebilir.
Kornea nakli, görme yeteneğini geri kazandırmak için etkili bir yöntem olabilir. Ancak başarılı bir sonuç elde etmek için doktorun önerilerine uymak ve iyileşme sürecine dikkat etmek önemlidir. Her hasta farklıdır, bu nedenle kornea nakli işlemi ve sonrası takip, bireysel ihtiyaçlara göre uyarlanmalıdır.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1992 yılında mezun oldu. Aynı yıl Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’nda asistanlık eğitimine başladı. 1997 yılında uzman olduktan sonra aynı yıl uzman doktor olarak aynı klinikte Retina Hastalıkları ve Vitreoretinal Cerrahi alanında uzmanlaşmak üzere görevine devam etti. Bu konudaki eğitimini, çeşitli dönemlerde Antwerp-Belçika (Dr.Zivanovic Kliniği), Frankfurt-Almanya (Dr.Eckardt Kliniği), Duisburg-Almanya’da gerçekleştirdi. 2004 yılında doçentlik, 2010 yılında profesörlük ünvanını alan Dr.Erakgün, 2013 yılında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’ndaki görevinden ayrılmıştır. Şu anda Kaşkaloğlu göz hastanesinde çalışmalarına devam etmektedir.